Community College (Cao đẳng cộng đồng) thường bị nhiều người Việt coi thường nhưng ít người biết được lợi ích khi đi học những trường Community colleges, mà chỉ chăm chăm lấy học bổng của những trường đại học ít tiếng tăm hoặc liberal arts. Với kinh nghiệm học 2 năm ở trường Cao đẳng Cộng Đồng Mỹ, và chuyển tiếp thành công lên trường đại học UC Berkeley, hôm nay tui sẽ viết chi tiết về ưu điểm học những trường Community College ở Mỹ.
Bỏ Đại học, học Cao Đẳng
Mặc dù đang học Cử Nhân Tiên Tiến trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên ngành Công Nghệ Thông Tin với điểm thi đại học cỡ 27, và có học bổng đi học trường SMU của Singapore, điểm TOEFL trên 100 và SAT khá cao, tui quyết định bỏ hết đi du học Mỹ ở trường Golden West College, trường cao đẳng cộng đồng ở thành phố Huntington Beach, cách Little Saigon, quận Cam khoảng… 5 phút lái xe.
Trước vài tháng đi, tui hỏi thầy NV, người dạy môn Communication từ Pháp về, dạy 3 tín chỉ trong vòng có… 3 ngày, có con đang học ở UC Berkeley có nên đi học Cao Đẳng Cộng Đồng không và tui có khả năng lên Berkeley không. Tui bất ngờ khi thầy nói “Học Community College Con làm gì có cửa lên UC Berkeley. Chỉ có con thầy mới vào được thôi.” Trớ trêu thay, tui tốt nghiệp cùng lúc với con thầy này ở UC Berkeley!
Chuyển tiếp Tín chỉ (units)
Cao đẳng Cộng Đồng không phải là trường dạy nghề hay Cao Đẳng giống Việt Nam. Những trường này có dạy nghề như nấu ăn, thợ hàn, sửa máy tính, nhưng đa số dạy những lớp ngang với các trường Đại học lớn như Toán, Khoa Học, Xã Hội, Chính trị, v.v và những lớp này đa số đều được chuyển tiếp lên những trường Đại học được.
Ở California, những trường Community Colleges được accredited (chứng nhận của bang) đều có thể chuyển lên những trường CSU (California State University), UC (University of California), và những trường tư như USC (University of Southern California), Columbia University, Cornell, v.v
Tui biết không ít bạn chuyển tiếp từ Orange Coast College, trường cao đẳng Cộng đồng lớn ở Nam Cali nơi tui đang giảng dạy, lên USC, Columbia và Cornell. Còn trường trong California thì khỏi phải bàn vì cùng bang và hệ thống nên chuyển tiếp lên khá dễ, trừ UC Berkeley, trường chỉ nhận vài tín chỉ của những lớp như Khoa Học, Xã Hội trong IGETC nhưng không nhận những lớp cao hơn như Computer Science và bạn phải học lại hết khi được trường nhận.
Chi phí học
Khác với những trường đại học lớn, Cao đẳng cộng đồng khá rẻ, khoảng $4000-$6000/mùa, tùy theo số lượng tín chỉ cho du học sinh. Đối với dân Mỹ, thì tiền học chỉ khoảng $50/unit và nhiều người được nhà nước cho tiền đi học.
Khi du học, bạn phải chứng minh được tài chính ăn ở và tiền học cho một năm. Do ở Nam Cali khá rẻ, nên một năm bạn phải chứng minh khoảng $20K tiền mặt để du học.
Dễ hay khó?
Dễ hay khó thì tùy theo mỗi cá nhân. Theo cá nhân tui, từ ban A Lê Hồng Phong, và từ chuyên Tin ra, những lớp ở Community Colleges rất dễ, thường tui không phải khổ sở học vẫn đứng top, và lúc chuyển tiếp tui có GPA là 4.0. Có mùa tui học 27 units (người bình thường khoảng 12 units/mùa), nhưng vẫn thấy khá thoải mái vì lập trình đối với tui như cá trong nước 🙂
Nhiều em sau nì từ những trường chuyên như LHP, NK hay Phan Châu Trinh ở Đà Nẵng cũng nghĩ dễ theo như tui nói, và “bơi” trong những lớp Toán, Lý, Hóa, những môn thế mạnh của dân Việt Nam. Một em ở trọ nhà tui còn gian lận, chép bài giải trong lớp, bị bắt mà không dám báo cho ba mẹ biết.
Do đó, đừng nghĩ trường “Cao đẳng” mà khinh thường, vì học vẹt ở Việt Nam giỏi chưa chắc đã học tốt ở trường Mỹ đâu. Nên tự lượng sức mình và phấn đấu, chứ đừng dại dột gian lận vì không phải thầy cô không biết đâu. Đến lúc bị bắt thì coi như hết đường chuyển tiếp và đôi khi bị đuổi khỏi trường.
Có học bổng không?
Người Việt Nam thường lúc nào cũng muốn biết thông tin học bổng. Những trường Cao đẳng thường đã quá thấp, nên những trường này không cấp học bổng. Tuy nhiên, tùy theo trường và những nhà hảo tâm, mỗi năm trường sẽ cấp học bổng nho nhỏ cho sinh viên học tốt. Ví dụ như ngành Computer Science như tui được học bổng khoảng $1000, không thấm bao nhiêu với tiền học nhưng có còn hơn không.
Phận du học sinh ở California thường ít được cho tiền học, nhất là những trường công. Tuy nhiên, không phải là không có học bổng. Bạn có thể xin những học bổng tư, như con em tui được học bổng tư $40K/năm cho bất kì trường để chuyển tiếp lên, mặc dù là du học sinh học ở trường Orange Coast College (Sẽ đề cập chi tiết ở bài sau).
Dễ vào trường ngon?
Nhiều người cứ chăm chăm nộp thẳng vào những trường đại học lớn, phải thi SAT này nọ, cày cục trả tiền nhiều cho những trường lớn. Vì tự ái cao nên không ít đứa bạn tui thà học Liberal Arts, trả $30K/năm (có học bổng) chứ không chịu học “Cao đẳng”. Nếu như học 2 năm ở Cao Đẳng tiết kiệm hơn 50% số tiền học, chuyển tiếp lấy tín chỉ y chang ở trên đại học lớn, học dễ hơn và điểm cao hơn, tại sao lại không học Community College?
Những trường đại học lớn hay nhận sinh viên chuyển tiếp vì đến năm hai, năm ba, rất nhiều sinh viên không chịu nổi áp lực học nên bỏ cuộc. Để bù đắp cho số sinh viên bỏ học này, những trường đại học lớn như UC thường hay nhận sinh viên chuyển tiếp từ Community College lên. Theo xác suất thống kê, tỉ lệ sinh viên từ Cao đẳng lên thường học không thua gì những sinh viên thẳng từ trung học lên.
Không những du học sinh ít tiền mới học trường Cao đẳng Cộng đồng mà nhiều sinh viên Mỹ chọn con đường này vì tiết kiệm hơn rất nhiều so với đi thẳng lên đại học. Chưa hết, nhiều người lúc trẻ bê tha, nhưng trưởng thành hơn muốn làm lại cuộc đời đều có thể bắt đầu từ Community College. Tui từng gặp không ít sinh viên đủ mọi lứa tuổi, từ 20 đến 50, nhiều người có con cái vẫn đi học, có khi để lấy bằng cấp khác. Không ít người có bằng cấp, việc làm, thậm chí triệu phú, vẫn đi học ở Cao Đẳng Cộng đồng để học thêm thứ tiếng khác, biết thêm ngành nghề khác như tui lâu lâu quay lại trường học Kinh tế, hay Real Estate (buôn bán nhà đất) cho vui.
Khi tui vào UC Berkeley, những sinh viên đứng top lại là những người từ trường Cao Đẳng chuyển lên (đặc biệt trong đó có vài người Việt Nam). Đám bạn này của tui bây giờ đa số cũng đang làm ở Google. Như vậy học Cao Đẳng không phải là dở, nhiều người giỏi vẫn chọn con đường này vì đường ngắn hơn, dễ hơn và rẻ hơn thì mắc gì không chọn?
Khi bạn đã tốt nghiệp trường 4 năm, thì thường không ai hỏi đến trường trung học hay cao đẳng bạn đã từng học là gì. Nếu có bằng Cao học, thì trường 4 năm chẳng ma nào để ý. Do đó, tốt nhất là học Community College rồi chuyển tiếp lên trường 4 năm kha khá, đến Cao học học trường xếp hạng cao hơn trường 4 năm, để các công ty tuyển việc để ý.
Tóm lại
Mỗi người chọn một lối đi, và những gì tui đề cập ở trên là kinh nghiệm của riêng tui. Du học là một ván cờ, và tui thì giỏi chơi cờ chậm mà chắc, ít tiền nhưng được nhiều. Nếu vì sợ người không biết gì đàm tếu, như một số người quen bĩu môi khi nghe tui học Cao Đẳng, nhưng giựt mình khi nghe số tiền tui kiếm được lúc thực tập, thì bạn không nên đi du học làm gì cho mệt. Đặt mục tiêu, đề ra chiến lược và quyết tâm làm cho được, thì dù bạn có bắt đầu từ Cao Đẳng Cộng Đồng cũng không thành vấn đề, miễn là đích cuối cùng bạn có cái bằng đại học của trường 4 năm danh giá hay không thôi 🙂
No Comments